Sceletium tortuosum

Sceletium tortuosum (Kaugoed; Kanna)
ver.1.1.5

Roślina wieloletnia z rodziny Aizoaceae (dawniej Mesembrynantheacae). Sukulent, rośnie przy ziemi do wysokości 30cm, rozrasta się na boki. Liście owalne, wydłużone, gładkie, zielone (w zależności od światła są jaśniejsze lub ciemniejsze); łodyżki rozrastające się w różne strony; kwiaty białe; nasiona są malutkie, okrągłe 1-2mm koloru brązowego. Korzenie są niewielkie, mniejsze od rośliny nadziemnej. Inne odmiany Sceletium (emarcidum, expansum, strictum) oraz Mesembrynanthemum crystallinum są także warte uwagi.

Historia
Używana była przez lud Hottentotów w Południowej Afryce jako "Kanna". Pierwsze wzmianki o niej pojawiają się w XVI wieku, kiedy do Afryki przybyli Holendrzy i nazwali roślinę "Kaugoed", co dosłownie znaczy "coś do żucia". Thunberg pisał w swoim pamiętniku w 1794, w czasie podróży po Afryce: "Żuli, a później palili korzenie lub liście, po czym ich zwierzęce duchy były budzone. Ich oczy iskrzyły, a ich twarze pokrywały się uśmiechem. Tysiące niesamowitych pomysłów się pojawiało oraz doświadczali przyjemnej wesołości. Biorąc tą substancję bez umiarkowania, tracili przytomność i pogrążali się w straszne delirium." Paterson, który przywędrował w te same regiony, napisał w roku 1789: "…nazywana jest krainą Channa; zawdzięcza swoją nazwę pewnej odmianie mezembryanteimum, która jest nazywana Channa przez tubylców i jest bardzo ceniona pośród nich. Używają jej zarówno żując jak i paląc; kiedy jest łączona z Dacka powoduje silną intoksykację." Dacka w tym przypadku oznacza konopie - Dagga. Chociaż większość źródeł mówi o żuciu lub paleniu rośliny, są także notki o robieniu herbaty i wciąganiu nosem sfermentowanego preparatu (Jacobson, 1960)

(c) by Ashoka

Skład chemiczny
Sceletium tortuosum zawiera alkaloidy: mesembrynę, mesembrenon (odizolowane przez Zwicky'ego w 1914r) oraz mesembranol, tortuosaminę, skeletenon. U Sceletium strictum wykryto demetylmesembrenol, demetylmesembranol, mesembrenol, mesembrynę, mesembranol oraz mesembrenon.
Badania przeprowadzone przez Watt i Breyera Brandwijk w 1932r wykazały w Sceletium tortuosum 0,3% i 0,86% mesembryny odpowiednio w liściach i łodydze. Inne badania odkryły zawartość mesembryny w roślinie na poziomie 0,7%, a mesembreniny 0,2%.[Popelak & Lettenbauer, 1968]

Efekty
W mniejszych dawkach Sceletium powoduje lekkie znieczulenie, uczucie lekkości, lekkie zmiany wizualne, uspokaja i relaksuje, następuje potok abstrakcyjnych i euforycznych myśli, podobny do tego jaki następuje po paleniu konopi, jednak bez jej fizycznych objawów. Ogólnie efekty Sceletium można przyrównać do działania słabej marihuany, jednak działa bardziej euforycznie i bez fizycznych objawów (tzw. body high) i ogólnego zamulenia towarzyszącego marihuanie. Odczułem również znaczną tendencję do wpadania w trans przy muzyce. Parę godzin po zażyciu roślina wykazuje także dosyć silne działanie przeciwdepresyjne i anksiolityczne, w niektórych krajach stosowana jako lek na depresję i złe samopoczucie, reklamowane jest jako naturalny Prozac bez negatywnych efektów. Palone, sfermentowane Sceletium w dawkach 100-250mg powoduje w miarę silne "narkotyczne" efekty, które szczególnie dobrze mieszają się z działaniem konopi, powodując silne uczucie. Donosowo w dawkach 50-200mg powoduje według niektórych najbardziej pożądane, euforyczne efekty, ale osobiście nie przepadam za tym sposobem, nawet jeżeli jest to najskuteczniejsza metoda, to niezbyt miłe uczucie towarzyszy zażyciu, a częste podawanie w ten sposób może powodować krwawienie z nosa. Doustnie działa w dawkach 0,5-2g. Podane w ten sposób powoduje efekty najbardziej "narkotyczne" i znieczulające, działa także dłużej. Większe dawki nie prowadzą do mocniejszych efektów psychodelicznych, natomiast często powodują złe samopoczucie, bóle głowy i brzucha, a nawet wymioty. Muszę przyznać, że bardzo polubiłem tą roślinę i jej efekty, szkoda tylko, ze tak niewiele jej wychodzi z jednej roślinki i tak wolno rośnie... raptem wychodzi z niej 5-15 dawek po prawie roku uprawy...

Sceletium nie wolno łączyć z lekami/roślinami wykazującymi działanie SSRI lub MAOI!

Fermentacja
W liściach Sceletium zawiera szkodliwe kwasy oxalowe, które powodują zmniejszenie się absorpcji wapna i magnezu w organizmie człowieka. Aczkolwiek nie jest to raczej szkodliwe przy pojedynczym użyciu, jednak przy częstszym stosowaniu warto zadbać o fermentacje, która niszczy te kwasy. Badania wykazały także znaczny wzrost alkaloidów po zastosowaniu samej fermentacji. Najprostszym nowoczesnym sposobem, aby to zrobić jest włożenie liści do piekarnika na parę minut, w temp. ok.100C. Tradycyjnie natomiast Sceletium było owijane skórą i pozostawiane przez tydzień na słońcu, po czym ktoś wyjmował je i pozwalał na całkowite wyschnięcie.

Duchowa świadomość Sceletium
W Afryce Sceletium było symbolicznie łączone z antylopami, była rośliną łowców.
Sojusznicy:
-Konopie
-Dzika Dagga

Uprawa
Powłoka nasion zawiera substancję, która hamuje proces kiełkowania. Należy więc włożyć nasiona do wody na ok. 24h, po czym wsadzić do ziemi. Kiełkują różnie, czasem w ciągu tygodnia, czasem po dwóch miesiącach. Jak zapewnimy im wahania temperatury pomiędzy nocą(0-10C), a dniem(20-25C) to wykiełkują o wiele szybciej. Szczególnie w początkowych etapach rozwoju należy zapewnić mokre podłoże, młode roślinki nie przeżyją suszy, później rodzina radzi sobie z suszami - nie wolno jej przelewać. Kiedy roślinie żółkną liście, a końcówki schną, to sygnał, że trzeba roślinę przesadzić do większej doniczki. Początkowo roślina rośnie bardzo wolno, ale już po okresie pół roku zaczyna niesamowicie się rozwijać i rozgałęziać we wszystkie strony. Można także roślinę przyciąć, co spowoduje ładne rozgałęzienie jej tuż przy przycięciu. Sceletium można także rozmnażać za pomocą sadzonek, należy natychmiast zanurzyć je w ukorzeniaczu i włożyć do ziemi.

Zdjęcia: [1] , [2] , [kwiat]

Herbarium

---------------------------------------------------------------------------------------------------------